KALP VE SOLUNUMUN YENİDEN CANLANDIRILMASI

Kalp durmasında, tansiyon ‘O’a iner, nabız alınmaz, nefes alınmaz, bilinç kaybolur, kalp sesleri alınmaz, göz bebekleri genişler ve gözlere ışık tutulduğunda göz bebekleri daralmaz. Solunumun durması halinde ise kişi morarır, göz bebekleri genişler, kalbi durur.

Kalp ve solunumun yeniden canlandırılması işlemine zaman kaybedilmeksizin başlanmalıdır. Çünkü beyin kansızlığa ancak 4 dakika dayanabilir. Kalp ve solunum yeniden canlandırılması işleminde yapay solunum ve kalp masajı bir arada yürütülür. Bu girişim hasta hastaneye yetiştirilinceye kadar sürdürülmelidir. Eğer yapay solunum ve kalp masajı yapılarak hastanın nabzı çok hafif de olsa alınabiliyorsa, kalp ve solunum canlandırılması çabaları hiç ara verilmeksizin saatlerce sürdürülür. Böylece uzun saatler yapay solunum ve kalp masajı yapılarak yaşama geri döndürülen pek çok yaka vardır. Bu işlemler yapılırken hastanın en kısa ve hızlı yolla hastaneye yetiştirilmesi gerekmektedir. Solunumu ve kalbi durmuş olan hasta, eğer yumuşak bir yatakta ise hemen sert bir zemin üzerine (yere) yatırılır. İlk iş olarak ağız içinde herhangi yabancı bir cismin bulunup bulunmadığına bakılır. Eğer birşey varsa hemen çıkartılır bezle temizlenir. Daha sonra dört kez ağızdan ağıza yapay solunum yaptırılır. Bundan hemen sonra hastanın boynunda nabız aranır. Eğer nabız alınmazsa, hastanın göğüs kemiğinin ortasına sert bir yumruk indirilir. Bu darbeden hemen sonra yeniden boyunda nabız aranır. Eğer nabız alınamazsa hemen kalp masajına başlanır. Buraya kadar geçen süre ‘4′ dakikayı aşmamalı-dır. Dışardan kalp masajı yapmak için hasta sert bir zemin üzerine yatırılır. Masajı yapacak olan kişi, iki elini üst üste koyup hastanın göğüs kemiğinin alt yarısı üzerine bastırarak, hastanın göğüs kafesini bir miktar sıkıştırır. Bu sıkışma sırasında kalp, göğüs ön duvarı ile arkasındaki organlar arasında sıkışır. Bu da kalbin içindeki kanı pasif olarak pompalamasına neden olur. Göğüs kemiğine bastırırken kaburgaların kırılma-masına dikkat etmek gerekir. Diğer yandan uygulanan baskının kalbi sıkıştıracak kadar da kuvvetli olması gerekmektedir. Ağızdan ağıza yapay solunum yaptırırken, hasta sırtüstü yatırıldıktan sonra boynu hafifçe yukarı kaldırılarak başının hafifçe arkaya düşmesi sağlanır. Daha sonra yapay solunum yaptıracak olan kişi, bir eliyle hastanın burnunu kapatır ve kendi ağzını hastanın ağzının üstüne kapatarak nefes verir. Yapay solunum yaptıran kişinin derin nefes alması gerekmez. Normal derinlikte bir nefes alıp, bunu hastaya üflemesi yeterlidir. Kalp ve solunumun yeniden canlandırılması işlemleri iki kişi ile daha iyi gerçekleştirilir. Biri yapay solunum yaptırırken, diğeri kalp masajı yapar. Birkaç dakikada bir, bu iki kişi görevlerini değiştirerek, dinlenirler.

Hastaya dakikada 60-80 kalp masajı yapılmalıdır. Her 5 kalp masajına karşılık, bir kez solunum yaptırılmalıdır. Hastayı yaşama döndürmeye çalışan kişi, her saniyede bir kez olmak üzere 15 saniye süre ile hastaya kalp masajı yapar. 15 masajın sonunda ise 2 kez yapay solunum yaptırılır, yeniden kalp masajına döner. Böylece 15-2-15-2…. gibi bir periyod sürdürülür. Bu işlemler yapılırken bazen kısa bir aralık verilip, kalbin ve solunumun kendi kendine çalışıp çalışmadığı kontrol edilir. Bu kontrol için 5 saniyeden fazla zaman harcanmamalıdır. Eğer 5 saniye içinde solunum ve kalp atışları geri dönmemişse, kalp ve solunumun yeniden canlandırılması işlemleri sürdürülür.