Prostat ‘Simfizis pubis’in arkasında, rektumun önünde ve mesanenin boyun bölgesinin önüne yerleşmiş olan kestane biçiminde bir bezdir. Yapısı mikroskobik olarak incelendiğinde düz kas liflerinden çok sayıda birbiriyle bağlantılı küçük bezlerden ve fibröz liflerden kurulmuş olduğu görülür. Prostat bezinden salgılanan salgı hafif alkalidir.
Prostatın içinden, üretranın prostat parçası geçer. Duktus ejakülatoriuslar da prostat içinden geçip prostatik üretraya açılırlar, ilerlemiş yaşlarda bazı erkeklerde prostat bezi büyüyebilir. Bu büyüme prostatik üretra çevresindeki bez yapısındaki hücrelerin çoğalmasından kaynaklanmaktadır. Büyümüş olan prostat, içinden geçen üretraya baskı yaparak idrar akımında bozukluklara yol açabilir. Bu durum halk arasında basitçe “Prostat” olarak adlandırılır. Oysa “Prostat” bezin adıdır. Olayın bilimsel adı “Prostat hiperplazisi”dir.
Soru
Kronik prostat iltihabının en önemli belirtileri nelerdir?
Cevap
Kronik prostat iltihabında yakınmalara yol açan çeşitli nedenler vardır. Düzbağırsak muayenesinde elde edilen bulgularla hastanın yakınmaları arasında belirgin uyumsuzluk görülebilir. Örneğin oldukça önemli bulgulara karşın hastanın hiçbir yalanması olmayabilir ya da bu durumun tam tersine şiddetli yakmmalan doğrulayacak bulgular elde edilemeyebilir. Hastanın en çok yakındığı, yeri ve şiddeti değişken ağrılardır. Genellikle kuyruk-sokumu bölgesine, apışarasına, kalça kemiğinin arka yüzüne, kasık bölgesine, kamışa ve bel bölgesine yayılır. Siyekten akıntı biçiminde gelen prostat salgısında artış oldukça sık görülür ve dışkılama sırasında belirgindir. Bazen bu belirti hastanın cinsel etkinliği sırasında ortaya çıkar. Cinsel isteksizlik, kamış sertleşmesinin sıklığında ve şiddetinde azalma ortaya çıkabilir. Bunu cinsel iktidarsızlık izleyebilir ya da erken boşalma ve kanlı akıntı görülebilir. Bazen sık idrar yapma, yanma, dolgunluk gibi idrarla ilgili bozukluklar öne çıkar. Bu durum siyeğin üst bölümleri ve idrar kesesi boynunun iltihaplanmasının bir göstergesi olabilir.
Soru
Akut prostat iltihabının belirtileri nelerdir?
Cevap
Genellikle siyek iltihabının komplikasyonu olarak gelişen akut prostat iltihabı ateşin birden yükselmesiyle belirti vermeye başlar. Makatta dolgunluk hissinin yanı sıra, apışarası, bel ve kamışa yayılan şiddetli bir ağn ortaya çıkabilir. Aynı zamanda idrar yapmayla ilgili bozukluklar görülebilir. Bunlar sık idrar yapma, idrar yaparken yanma ve ağrı, bazen idrar kesesinde prostatın şişmesine bağlı tıkanma sonucunda idrar birikimidir. Daha önce var olan siyek iltihabından ayn olarak, prostat salgısı siyek yoluyla dışan sızabilir.
Soru
Prostat iltihabı hangi koşullara bağlıdır?
Cevap
Cinsel ilişkiyle bulaşan mikroplar prostat iltihabma yol açabilir. Günümüzde en sık rastlanan mikroorganizmalar Coli grubu basiller, stafilokoklar ve streptokoklardır. Ayrıca birkaç bakterinin etken olduğu prostat iltihaplarına da rastlanır.
Prostat iltihabı en çok siyekteki iltihabın bu organa atlamasıyla oluşur. Genel bir enfeksiyondan ya da bir enfeksiyon odağından kan yoluyla gelen mikroplar da prostat iltihabına yol açabilir.
Mikroplanmaya bağlı olarak prostat iltihabı ortaya çıktığında kan akımındaki yerel artış bulaşma sürecinin hızlanmasına yol açar. Prostatın iltihaplanma sürecini kolaylaştıran etkenler düzensiz cinsel yaşam, aşın alkol alma, prostat taşları, siyekte darlık ve siyeğe uygulanan tanı ya da tedavi amaçlı girişimlerdir. Bu son neden üzerinde önemle durmak gerekir. Çünkü bu tip girişimlerle siyek çıkışında bulunan mikroplan içeriye doğru sürükleme tehlikesi vardır.